Veel vrouwen met ADHD komen hier pas achter als ze 40+ of zelfs 50+ zijn! Hoe komt dat?
In Oktober staat ADHD de hele maand volop in de aandacht. In Nederland is er zelfs op 14 oktober een speciale ADHD bij vrouwendag. Vooral psychiater Sandra Kooij doet veel onderzoek naar het verband tussen vrouwelijke hormonen en ADHD. O.a. in het H3 netwerk, samen met gynaecoloog Dorenda van Dijken (Hormonen) en cardioloog Janneke Wittekoek (Hart). Sandra Kooij is daarbij de derde H van het Hoofd.
Vrouwen worden minder vaak gediagnosticeerd met ADHD dan mannen, blijkt uit een bevolkingsonderzoek van 2019-2022. Reden is dat ADHD zich bij vrouwen over het algemeen anders uit dan bij mannen. Een druk jongetje in de klas, dat geen moment stil zit en de prullenbak in brand steekt trekt veel meer de aandacht dan een stil, dromerig meisje in diezelfde klas. Beide kunnen ADHD hebben. Mannen lijken het vooral extravert te uiten, vrouwen meer introvert. Vrouwen voelen zich vaak innerlijk onrustig. De drukte zit dan vooral in het chaotisch brein dat altijd aanstaat.
Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar ADHD bij vrouwen. Niet alleen worden vrouwen ondergediagnosticeerd, ook blijkt hormonale disbalans dus een grote rol te spelen. Hormonale klachten zoals PMS, de klachten vooral in de week voor de menstruatie. Tijdens of vooral juist na de zwangerschap (postnatale depressie) en vrouwen in de overgang. Een simpele verklaring hiervoor is dat in al deze fasen het vrouwelijk hormoon oestrogeen daalt. Oestrogeen is belangrijk voor de aanmaak van neurotransmitter dopamine. Een van de oorzaken van ADHD is een relatief dopaminetekort. Maak je dan ook nog eens minder oestrogeen aan, kan het dopaminetekort toenemen.
Van de generatie vrouwen die nu volop in de overgang zit, krijgt een deel van hen op 40+ of 50+ leeftijd pas de diagnose ADHD. Eerder werden de symptomen niet als zodanig herkend. De vrouw heeft dan allerlei manieren ontwikkeld om met bepaalde klachten om te gaan, zoals bijvoorbeeld altijd te laat komen of moeite hebben met huishoudelijke taken. Achteraf zeggen vrouwen ook vaak: ‘Daarom voelde ik me altijd anders dan anderen. Verveelde ik me zo snel, zocht ik na 2 jaar alweer een andere baan. Had ik zo’n moeite met het werken op kantoor met regels en veel mensen dicht opelkaar.’ In de overgang kan de vrouw finaal door het ijs zakken door nog minder dopamine, slechter slapen, (nog) meer stress en evt. andere (overgangs)klachten. En zelfs dan moet ADHD herkend worden. Op Psyq.nl vind je een korte zelftest (slechts 4 vragen) die hierbij een eerste aanzet kan geven: https://www.psyq.nl/adhd-test.
ADHD is veel meer dan wel eens wat vergeten of minder goed kunnen concentreren. Het eerder genoemde H3 Netwerk heeft ook aandacht voor de comorbiditeit van vrouwen met ADHD. Deze vrouwen ervaren vaak meer stress, slapen slecht, hebben vaker een hoge bloeddruk of verhoogd cholesterol en hebben daardoor o.a. meer kans op hart- en vaatziekten.
Er is nog veel werk aan de winkel. Een maand lang extra aandacht voor deze neurologische ontwikkelingsstoornis lijkt dan ook niet overbodig.
